Naast vissen vinden we nog veel meer leven in de Zegerplas. Er kruipen en zweven heel wat andere dieren in het water. verschillenden van deze dieren komen van ver via rivieren uit het oosten of meeliftend op schepen. 

Quaggamosselen

Een klein mosseltje van 2-3 cm groot. Ze hechten zich met duizenden per vierkante meter aan harde objecten. Vormen als het ware riffen en verdringen de inheemse driehoeksmossels. Ze hebben een enorm filterend vermogen, tot 7 liter per dag. Met duizenden zorgen ze op deze manier voor helder water, maar filteren ook algen, dus voeding voor vissen weg. Lees de Rijnland brochure “Helder water door quaggamossel”. 

Gevlekte Rivierkreeft

Wordt 15-20 cm groot. Deze kreeft zien we niet veel. We zien bijna alleen nog maar de Amerikaanse rivierkreeft. Wandelt bij regenachtig weer ook over land van sloot naar sloot. 

Chinese Wolhandkrab

Rugschild tot 8 cm groot, wordt gekenmerkt door als het ware met wol beklede scharen. Waarschijnlijk zijn deze dieren meegelift als larve in de ballasttanks van zeeschepen. Wolhandkrabben zijn alleseters. We zien ze in de zomer en in het najaar. 

Langneussteurgarnalen

Rugschild 6-8 cm groot. Zo genoemd naar het neusvormige uitsteeksel tussen de ogen. Typische soort voor riviermondingen, ze hebben een voorkeur voor brak water zoals in de Oude Rijn bij Katwijk en kunnen blijkbaar ver landinwaarts trekken. Ze werden door ons in 2016 voor het eerst in het zoete water in de Zegerplas waargenomen. Over de langneus in zoet water is nog niet zoveel bekend. Het is nu onze doelsoort die we beter in kaart willen brengen.

Welke vissen komen we tegen?

De Zegerplas herbergt vele soorten vissen. De plas heeft een open verbinding met de kanalen en rivieren in de omgeving en de vissen kunnen vrij in en uit de plas zwemmen. Hieronder een kleine greep uit de soorten die we tijdens het duiken tegenkomen.

Witvis

Verzamelnaam van lichtgekleurde kleine karperachtigen die we tijdens het duiken het vaakst zien. Ze zwemmen in het ondiepe en midden diepe (tot zo’n 12 m) gebied, zijn het meest talrijk en dienen als prooivis. Witvissen die we onder ander tegenkomen:

• Rietvoorn
• Baars
• Pos

Roofvis

• Snoek: hangt meestal doodstil tussen het riet. Kwam nauwelijks voor in de plas wegens gebrek aan schuilplaatsen, maar zien we nu regelmatig bij de meetstations.
• Snoekbaars: leeft vooral op diepte. Vinden we bijna bij iedere duik onder de 10 meter.
• Meerval: wordt in onze wateren wel 2 meter lang. Hij heeft een enorme vraatlust en eet alles wat hij tegenkomt! 

Bijzondere vissen

• Paling: de vuilnisman onder de vissen, wordt steeds zeldzamer. De paling schuilt en graaft in buisvormige holen in de klei enveenwanden. Ideaal voor jonge witvissen en grondels.
• Rivierdonderpad: deze vis is zeldzaam. Hij leeft vooral in het ondiepe bij stenige oevers. Met zaklamp s’avonds ook in de Zegerplas en het Aarkanaal waar te nemen.
• Bot: typische platvis uit de zee die het ook in zoetwater goed doet en het in de Zegerplas naar zijn zin lijkt te hebben. Waarschijnlijk is de bot vanaf Katwijk de Rijn opgezwommen en zo in de Zegerplas terechtgekomen Tijdens het duiken komen we er af en toe een tegen.

Het duikgebied van Onderwater natuurpark Zegersloot bevindt zich aan de Oostzijde van de Zegerplas (zie duikkaart). Parkeren kan alleen op de parkeerplaats aan de Aarkanaalzijde van de Zegerplas. Duikers kunnen het best te water gaan aan de linkerkant van de middelste vissteiger. In 2017 komt er nog een speciale duiksteiger.

Duiken in het duikgebied van het Onderwater natuurpark Zegersloot is alleen toegestaan voor gebrevetteerde duikers. Duik binnen de grenzen van je brevet, ervaring en mogelijkheden en houd je aan de Richtlijnen voor veilig duiken en de CMAS tien gouden regels ter bescherming van de onderwaterwereld.

De Alphense Duikvereniging Atlantis, de gemeente Alphen aan den Rijn en het Hoogheemraadschap Rijnland accepteren geen aansprakelijkheid voor schade en ongevallen.

Wat maakt de Zegerplas interessant voor duikers?

Voor duikers is de terrasstructuur onderwater interessant. Deze heeft gelaagde canyon wanden van zand, veen en klei. Voor de ontginning van het gebied in de 13 eeuw was het een hoogveenmoeras, doorsneden door veenstroompjes met opgeslibde oeverwallen.

De structuren van zand, veen en klei die toen ontstonden, zijn goed zichtbaar in de steile wanden onderwater. Wanneer je langs de wanden afdaalt, ga je terug in de tijd. Zo kun je naar de Middeleeuwen, de Limes of zelfs de prehistorie duiken.

De plas is een duikwater voor gevorderde duikers. Onder normale omstandigheden is het zicht 3 tot 4 meter. Door de oxidatie van het veen verkleurt het water enigszins rood en wordt het op een grotere diepte dan 6 meter snel donker.
Wanneer je bij de bodem komt, dwarrelt er heel makkelijk stof op waardoor een stofwolk ontstaat en het zicht vermindert tot minder dan 1 meter.
Naast een geldig duikbrevet en een goede duiklamp is uitstekend kunnen trimmen dus een must.
Van de specialisatie onderwateroriëntatie beleef je in het onderwater natuurpark veel plezier!